Alaçatı, yerleşim yeri olarak, eşine ender rastlanan bir tarihe sahiptir. Son iki üç yüzyıl içinde adeta dört defa yeniden kurulmuştur. Alacaat, Alatsata, Alaçatı ve Yeni Alaçatı. Bütün bu dönüşümler, oldukça dramatik ve bir önceki ile bağlarını kopararak gerçekleşmiştir. Yani Alaçatı, sürekliliği olan bir tarihe sahip değildir. Ahalisi hep değişmiştir. Gelenler, burada olanları dolaylı veya doğrudan yerinden etmişlerdir hep.

Kent sosyolojisi, şehircilik disiplini ve şehir monografileri yazını açısından, eşi benzeri olmayan bir örnek olarak Alaçatı, araştırmayı ve hakkında makale ve kitaplar yazılmayı hak ediyor. Biz de bunu denedik. Değişik bir yöntem ve değişik bir tasarım ile Alaçatı'yı anlatmaya çalıştık. Ama bu, Alaçatı'ya ilişkin anlatılacak konu ve öykülerin bittiği anlamına gelmiyor.